Mutasyonel Falsetto Nedir?
Çocuk sesi ya da puperfoni olarak bilinen mutasyonel falsetto, ergenliğin gerektirdiği olgunlaşma değişikliklerini tamamlamış olduğu halde yetişkin erkekler tarafından ses perdesinin anormal derecede ince olması ile karakterizedir. Sesin yüksek perdeli kullanılmasıdır. Mutasyonel falsetto kadınlarda da görülmekle birlikte, erkeklerde daha çok yaygındır. Mutasyonel falsetto; organik bir bozukluk değildir, fonksiyonel bir ses bozukluğudur. Toplumda sık karşılaşılmasına rağmen hastaların çok azında rahatsızlık hissi yarattığı için tanısı az konulan bir hastalıktır. Ses bozukluğu olan hastaların % 2-3’ünde puberfoni mevcuttur.
İçindekiler
Mutasyonel Falsetto Neden Olur?
Çocukluktan ergenliğe geçerken seste olması gereken değişiklikler tam olarak gerçekleşemez. Ergenlik dönemi sonunda hormonal olgunlaşma tamamlanmış olmasına rağmen seste olgunlaşma sağlanmamıştır. Özellikle erkek çocuklarda testosteron ve büyüme hormonu, ses tellerinde ve larinkste hızlı büyümeye neden olur ve larenks özellikle anteroposterior yönde gelişir. Adem elması olarak bilinen tiroit çıkıntı ortaya çıkar. Ses teli uzunluğu, yetişkin erkekte 2.5 cm, kadınlarda 1.7 cm olur. Ergenlik ile ortaya çıkan kalın sesi hasta kabullenemez ve çocukluktan kalma eski ince sesine benzer bir seste konuşmaya çalışır. Erkek çocuklarda ergenlik ile ses perdesindeki değişim fazla olduğu için erkek çocuklarda daha çok görülür. Kız çocuklarda ergenlik ile ses perdesindeki değişim daha az olduğu için bu durum kızlarda pek görülmez veya farkedilmez. Bu nedenle aslında kadınlarda da görülebilen bu patoloji, kadın hastalarda daha az rahatsızlık yaratır.
Hastalarda, birtakım psikolojik sorunlar da bu patolojiye eşlik edebilmektedir. Hızlı büyümeye bağlı olarak akranları tarafından reddedilme, özgüven eksikliği, hastaların erişkinliğe erişmesi ile sosyal sorumluluklardan kaçınma gibi birtakım sorunlar vardır. Özellikle erkeklerin hızlı ses değişimine bağlı olarak utanç duygusu vardır ve olayın ne olduğunu anlayamadıkları için bu utanç duygusu giderek artar. Bu değişime reaksiyon olarak eski çocukluk sesini tutmaya çalışırlar. Çocukluk sesini korumaya çalışarak, kontrol edemedikleri hızlı büyümenin getirdiği değişimin kontrolünü ele geçirmeye çalışırlar. Özellikle erkeklerin, psikolojik ve kişilik özelliklerinin de etkili olduğu ve sosyal faktörlerin de etkilediği bu patolojinin tedavisi sonrasında psikolojik destek alması önerilmektedir.
Mutasyonel Falsetto Nasıl Tedavi Edilir?
Ses terapisi, mutasyonel falsetto gibi tüm fonksiyonel ses bozukluklarında geçerli olan bir tedavi modelidir. Tedavisi diğer fonksiyonel bozukluklara göre daha kolay ve tedavi süresi daha kısadır. Bazen tek seansta bile sonuç alınabilir. Ses terapisinin amacı, hastaya doğru ve düzgün ses üretimini öğretmek ve hastanın bu ses üretim tekniğini konuşma sırasında kullanmasını sağlamaktır. Terapi de tercihen öksürme sesi gibi vejetatif sesler çıkartılarak uygun perdede çıkarması sağlanır. Daha sonra ses aralığını genişletme çalışmaları ile devam edilir. El ile laringeal kompresyon ve larinks depresyon egzersizleri uygulanır. Hastaların çoğu ortalama 4 haftada ses terapisi ile düzelir. Düzelmeyen hastalar, genellikle laringeal hiperfonksiyonu olan hastalardır. Bu hasta grubunda terapi süresini daha uzun tutmak gerekir. Ses analizi ve vokal aerodinamik inceleme, ses terapisinin etkisini önceden tahmin etmede ve mutasyonel falsetto hastaları için tedavi planına karar vermede yardımcı olabilmektedir. Tedaviden sonra ses tellerinin temas alanının genişlediği, solunum paternini iyileşir ve ses kalitesi düzelir.
